27 јануари 2021 година беше впечатлив ден за нас. На тој ден, Билтенот на атомските научници, основан во 1945 година од Алберт Ајнштајн и научници од универзитетот во Чикаго, го апдејтираа познатиот Часовник на судниот ден, нарекувајќи го Вашиот КОВИД повик за будење“. За часовникот на судниот ден се користат апокалиптични слики (полноќ) како и современиот идиом за нуклеарна експлозија (одбројување до нула), со цел ни ги пренесе заканите за човештвото и планетата. На 27 јануари 2021 година, се помести на 100 секунди до полноќ, поблиску до полноќ од кога било во нејзината историја. „Време е сите да ги преземеме потребните активности, за буквално, да го спасиме светот“, се наведува во соопштението.
Па, по кој пат треба да тргнеме ние, како човештво, за да повторно изградиме подобар свет?
„Патишта !? Онаму каде што одиме, не ни требаат патишта! “ – рече славниот Док Браун во филмот Враќање во иднината. Не можеме да не се запрашаме колку е тоа точно во времето во кое живееме. Системите во кои работиме и живееме денес имаат недостатоци во нивниот основен дизајн. Јасно е дека сè додека успехот го мериме според БДП, никогаш нема да стигнеме подалеку од каде што сме.
Во Централна и Источна Европа, каде што корените на претприемништвото лежат во силната социјална култура и систем, очигледно е дека старите начини нема да отворат нови врати. Многу земји сè уште се заглавени во старите модели. Најновото Истражување за социјалната економија во земјите од Вишеград и Западен Балкан, спроведен од „Младиинфо Интернешнл“ и партнерите, го доловува напредокот во сите 10 земји, но и потребата за подлабока трансформација на системот. Гледано историски, наследството од социјализмот е заедничко за земјите од Вишеград и Западен Балкан. Слабата култура на претприемништво го забавува растот на социјалното претприемништво, особено во ЗБ6 земјите, но има огромен потенцијал во социјалниот капитал, кој треба да се искористи во создавањето на одржлива социјална економија, како главен двигател на економскиот и социјалниот развој во овие земји .
Затоа, потребен е „ефектот на снежна топка“ којшто ќе биде предизвикан од мали, но забележливи примери на поинаков начин на водење бизнис или поинаков начин на размислување за активизмот, коишто ќе го трасираат патот кон нова, иднина којашто не може да се предвиди. Социјалните иновации и претприемништвото ја менуваат парадигмата и во корпоративниот и во граѓанскиот сектор.
Добрата вест е: Веќе постојат толку многу социјални иновации!
Багел Бејгл од Белград е продавница за ѓевреци во која се вработуваат жртви на трговија со луѓе и нуди посебна варијанта на ѓевреци. Мудита од Варшава развива хумани технолошки производи, како на пример, мобилни телефони, кои на прво место ги ставаат благосостојбата и живеењето во моментот, и не ве поврзуваат со Интернет, туку со себе. Глобалното движење на Plastic Precious го најде својот дом во Словачка, каде што заедницате произведува модни додатоци од пластичен отпад, а исто така изработуваат и прототип на нова „пластична монета“. РЕДИ Рециклажа е еден од најновите социјални и зелени бизниси во Скопје, кој се грижи за менаџирање на отпадот во Скопје и истовремено, вработува припадници на ромската заедница.
Овие се само неколку примери кои ќе бидат дел од виртуелниот настан на 24ти март, каде ќе имате можност да учествувсте во уникатна виртуелна тура низ импактот во регионов. За сите нив е заедничко тоа што овие нови бизниси, водени од крајната цел, го менуваат светот во Централна и Источна Европа. И не само тоа. Тие ни покажуваат дека само преку колективно дејствување и одговорно лидерство можеме да обезбедиме мирна планета со можности за живот и за идните генерации.
За да дознаете повеќе за трендовите на социјалната економија во Централна и Источна Европа, придружете ни се на „Враќање во иднината со импакт“ – виртуелна тура низ домовите на импактот, на 24-ти март 2021.
Автори: Бистра Кумбароска и Кристина Форстер
Превод на македонски: Јасминка Митковска
оригиналниот текст е објавен во Алианс магазин, најпознатиот магазин за импакт инвестирање и филантропија
