Завршува повеќедецениската соработка меѓу Русија и Европската организација за нуклеарни истражувања (CERN) во Женева, a научниците од таа европска институција соработувале и со Русија за време на Студената војна.
Беате Хајнеман, директор на одделот за физика на честички во германскиот истражувачки центар Електронски синхротрон (DESY) во Хамбург, изјави дека повлекувањето на Русија ќе има голем број негативни последици.
Тоа не значи дека некои истражувања ќе бидат невозможни поради прекинот на соработката, но ќе биде многу потешко и побавно, ќе има одложувања, рече Хејнеман.
Проектот CERN, основан во екот на Студената војна во 1954 година, е една од најважните истражувачки институции за физика на честички и е дом на најмоќниот акцелератор на честички во светот. Илјадници научници од целиот свет работат на истражување во CERN.
Околу 1.000 научници од Русија беа вклучени во проектите, вели Јоаким Мних, директор за истражување во ЦЕРН. Пред заминувањето многу помогнаа во пренесувањето на нивната стручност, колку што можеа, изјави Мних.
Научниците од CERN работеа со Русија за време на Студената војна, мотивирани од научната љубопитност и во мирна средина. Се чини дека тоа веќе не е можно, што е огромен срам, велат други научници.
Во јуни 2022 година CERN одлучи да ги раскине договорите за соработка со Русија и Белорусија поради војната во Украина. Петгодишниот договор со Белорусија истече на 27 јуни, а со Русија истекува на 30 ноември.
Заминувањето на руските научници сериозно ќе влијае на проектите на CERN, вклучително и експериментите на Големиот хадронски судирач (LHC), бидејќи Русија учествуваше со 4,5% од буџетот за тие експерименти, односно придонесуваше со 2,3 милиони швајцарски франци годишно.
(Zimo)
(фото: CERN)
