Во големи делови од светот шумите се опасно загрозени, а една од најважните примени на дрвјата сè уште е огревното дрво, кое ги оштетува белите дробови на нашата планета, негативното влијание на уривањето и уништувањето на шумите и ја одржува нашата клима и атмосфера.
Бидејќи во швајцарските шуми се засадуваат сè повеќе листопадни дрвја, чие дрво често се гори директно, иновативните идеи за користење на дрвото на поодржлив начин се многу барани. Така, истражувачи од Институтот за наука и технологија за материјали Емпа, лоциран во рамките на Технолошкиот универзитет ETH, сакаат да им дадат нови функции на дрвјата, а нивниот последен изум е дрво што може да свети во темнина, како што можете да видите на ова видео.
Тим предводен од истражувачот на габи, професорот Френсис Шварце од лабораторијата Empa Cellulose & Wood Materials во Св. Гален, моментално ја следи идејата за нов тип композитен материјал базиран на тврдо дрво, светло дрво, кое би можело да ги осветли парковите или да се преработи во дизајнерски мебел и накит, меѓу другото.
Ова се постигнува благодарение на паразитот медена габа, патоген кој предизвикува бело гниење на дрвјата и затоа, всушност, е штетник за дрво. Некои видови произведуваат природна супстанција луциферин, која се стимулира да свети во ензимски процес во два чекори. Дрвото проткаено со габични нишки затоа емитува зелена светлина.
„Природно блескавото дрво првпат го опиша грчкиот филозоф Аристотел пред околу 2.400 години“, вели Шварце. Строго кажано, испреплетената структура на печурката и дрвото може да се опише како природен биохибрид, комбинација од живи материјали. „Вештачки произведените композитни материјали од овој тип би биле интересни за многу видови на апликации“.
Она што се чини дека природата го постигнува без напор досега беше премногу барано за биотехнологијата, а сега за прв пат тимот на Empa успеа да го поттикне и контролира процесот во лабораторија.
Медната габа Desarmillaria tabescens се покажа како особено моќна. По прелиминарните тестови со различни видови дрво, Шварце започна со дрво балса (Ochroma pyramidale), дрво со особено мала густина. Со помош на спектроскопија, истражувачите забележале како габата го разградува лигнинот во примероците од дрвото балса, кој е одговорен за вкочанетоста и силата на притисок. Сепак, рендгенските дифракциони анализи покажаа дека тоа не ја намалува стабилноста на дрвото, бидејќи целулозата, која му дава на дрвото цврстина на истегнување, останала недопрена.
Биохибридот од дрво и печурки развива максимална осветленост кога се инкубира три месеци. На Desarmillaria и се допаѓа да биде особено влажна, а примероците од дрвото балса апсорбирале влага осум пати поголема од нивната тежина за тоа време. Ензимската реакција во дрвото конечно се активира со контакт со воздух. Сјајот го открива својот целосен сјај по околу десет часа, емитувајќи зелена светлина со бранова должина од 560 нанометри, како што открил истражувачот Џорџо Џованини од Лабораторијата за биомиметички мембрани и текстил при анализа на флуоресцентна спектроскопија. Фасцинантниот процес моментално трае десет дена.
„Сега ги оптимизираме лабораториските параметри за дополнително да ја зголемиме осветленоста во иднина“, вели Шварце.
Како што изгледа, наскоро многу шуми и паркови би можеле да изгледаат како планетата Пандора од филмот Аватар ноќе, но прашањето е дали воопшто ни треба? Од друга страна, можеби ќе заштедиме многу пари за улично и градско осветлување, а да не зборуваме за божиќните пазари.
(Vidi.hr)
(фото: Raw Pixel)
