Враќањето на цревниот микробиом е критично за варењето на храната, но истите процеси што ги поправаат оштетувањата исто така можат да поттикнат тумори. Научниците од шведскиот институт Каролинска идентификуваа нова молекула со двојни способности – им помага на цревата да заздрават додека го потиснува растот на туморите, нудејќи нова надеж во борбата против воспалителната болест на цревата (IBD) и колоректалниот карцином.
Молекулата, поврзана со протеинот на рецепторот на црниот дроб X (LXR), може да ги револуционизира стратегиите за лекување на цревата.
„Речиси е невозможно да се стимулира регенерација на ткивото без ризик од поттикнување раст на туморот, бидејќи клетките на ракот можат да ги киднапираат природните процеси на лекување на телото и да почнат да растат неконтролирано. Сега идентификувавме молекула која може да им помогне на цревата да заздрават по оштетувањето, додека го потиснува растот на туморот кај колоректалниот карцином“, вели Срустидар Дас, биолог за матични клетки од Институтот Каролинска и еден од авторите на студијата објавена во списанието Nature.
Преку анализа на базата на податоци на РНК и напредна просторна транскриптомика, шведскиот тим идентификуваше гени активирани за време на поправка на цревата, кои се контролирани од LXR. Понатамошните експерименти со 3D органоиди ја открија двојната улога на LXR, стимулирајќи го производството на амфирегулин за регенерација на цревата и помагајќи му на имунолошкиот систем да го ограничи растот на ракот.
„Во моментов, третманот со ИБД се фокусира на потиснување на имунолошките одговори, што им помага само на некои пациенти и доаѓа со несакани ефекти. LXR може да овозможи подобро насочени терапии. Оваа нова терапевтска молекула има потенцијал да ги лекува не само пациентите со ИБД, туку и пациентите со рак, за да спречи хронични нарушувања на дебелото црево по радиотерапија и/или хемотерапија“, објаснува Едуардо Ј. Вилабланка, имунолог од Институтот Каролинска..
Иако развојот на лекови е сè уште далеку, новото откритие поставува ветувачка основа за справување со болести на дебелото црево.
(Science Alert)
