Оваа година омиленото годишно време на многумина ќе биде малку пократко. Иако се чини дека годишните времиња се фиксни, нивното времетраење всушност варира од година во година.
Промената на годишните времиња се должи на наклонот на оската на Земјата за 23,5 степени. Кога хемисферата на која живеете е навалена кон Сонцето, деновите се подолги и потопли – доаѓа летото. Кога е навалена на другата страна, таа добива помалку светлина, што носи зима.
Зошто се менува должината на летото? Иако многумина веруваат дека годишните времиња се под влијание на растојанието на Земјата од Сонцето, тоа не е вистина. Орбитата на Земјата околу Сонцето не е совршен круг, туку елипса, па нашето растојание од Сонцето се менува во текот на целата година. Точката во која сме најблиску до Сонцето се нарекува перихел, а точката во која сме најоддалечени од Сонцето се нарекува афел.
Според вториот Кеплеров закон, кој го објаснува и НАСА, Земјата не се движи со константна брзина. Едноставно кажано, планетата е најбрза во перихел, а најбавна во афел. Замислена линија што ги поврзува Земјата и Сонцето секогаш прекрива еднаква површина од просторот во еднакви временски интервали.
Бидејќи афелот, точката во која Земјата е најбавна, моментално се случува за време на летото на северната хемисфера, тоа значи дека нашето лето трае околу четири дена подолго од летото на јужната хемисфера. Но, тоа полека се менува. Бидејќи нашите календари не се совршено усогласени со орбитата на Земјата, моментите на афел и перихел се менуваат со текот на времето. Според податоците од порталот Timeanddate.com, за околу 1.000 години, летото на северната хемисфера ќе биде околу шест часа подолго отколку што е денес.
Сепак, и покрај овој долгорочен тренд на продолжување, летото оваа година ќе биде пократко од минатата година. Според пресметките, летото на северната хемисфера ќе трае точно 93 дена, 15 часа и 37 минути. Тоа се цели 15 минути помалку од летото 2024 година, кое траеше 93 дена, 15 часа и 52 минути. Причината лежи во сложените движења на Земјата, влијанието на нејзината ротациона оска и гравитационите сили на Месечината, Јупитер и другите небесни тела.
Ако чувствувате дека сте пропуштиле 15 минути летна забава, не грижете се. Следната година летото ќе биде три минути подолго.
(IFL Science)
