Словенија носи револуција на пазарот на трудот од 1 јануари 2026 година. Имено, работниците над 58 години, како и оние со најмалку 35 години работно искуство ќе можат да избираат помеѓу слободен ден во петок, продолжен викенд или скратен работен ден од шест часа, потврди Министерството за труд, семејство, социјални работи и еднакви можности за словенечките медиуми.
Според моделот наречен „80-90-100“, кој се однесува на 80% од работното време, 90% од платата и 100% од платените придонеси, Словенците делумно ќе ги вклучат искуствата на земји како Исланд, Ирска и Германија во своето законодавство.
Во овие земји ваквите закони доведоа до позитивни последици, како што се зголемена продуктивност, намалено отсуство од работа и поголема ефикасност. Словенците веќе спроведоа неколку пилот-проекти, главно во технолошки компании, кои покажаа слични резултати.
Во моментов во тек е изработка на подзаконски акти што би овозможиле спроведување на новите одредби. Министерството за труд објави дека доколку измените на законот се покажат како успешни, ќе се премине кон дополнителна либерализација на регулативите, па до крајот на 2028 година може да се очекуваат промени како што се бонус за работа во сабота, задолжителен божиќен бонус за сите вработени, како и триесетчасовна работна недела.
- Моделот 80-90-100 е пример за тоа како социјалната еднаквост и економската одржливост можат да се постигнат преку институционална флексибилност – и во корист на работниците и во корист на економијата.
Покрај фактот дека моделот им овозможува на работниците да го одржат својот приход и со тоа влијае на подобра финансиска егзистенцијална рамнотежа, надлежните веруваат дека намалувањето на работното оптоварување придонесува и за психолошка и физичка подготовка на постарите работници за пензионирање од работната сила, намалување на стресот и зачувување на продуктивноста, што сето тоа влијае на здравјето на нацијата.
Покрај ова, Словенците воведуваат и дополнителни мерки за невработените, студентите и работниците на јавни работи. Имено, невработените Словенци ќе уживаат и повисоки надоместоци за невработеност од 2026 година. Максималниот износ што невработените ќе го добиваат во текот на првите три месеци по отпуштањето или раскинувањето на договорот за вработување ќе биде 130% од просечната бруто минимална плата во земјата, која моментално изнесува нешто повеќе од 1.660 евра. Доколку не најдат нова работа по три месеци, ќе имаат право на 110%, потоа 100%, па до 70% од просечната бруто минимална плата.
Значајни промени и зголемени бенефиции ги очекуваат и учениците, студентите и учесниците во јавни работи, кои ќе имаат подобрени услови за работа покрај повисоките минимални часовни плати. Планирани се стимулации за вработување на невработени лица над 59 години, во износ од 40% од месечниот нето износ на парични надоместоци, а оваа категорија ќе има право на повеќе дозволени часови работа за привремена или повремена работа. Месечното ограничување на работа за пензионерите е зголемено од 60 на 85 часа месечно, а следствено, и максималниот годишен приход.
(Kamatica)
