Според извештајот на Global Energy Monitor, Гвајана ќе стане светски лидер во растот на производството на нафта до 2035 година. Се очекува дотогаш да произведува околу 2 милиони барели дневно, што е еднакво на вкупното производство на Колумбија, Еквадор, Перу, Тринидад и Тобаго и Венецуела во 2022 година.
Економскиот бум започна во 2015 година, кога американскиот гигант ExxonMobil откри огромни резерви на нафта. Гвајана веќе произведува околу 650.000 барели дневно, а според Меѓународниот монетарен фонд, од 2022 до 2024 година имаше највисок раст на БДП во светот.
И покрај економскиот бум, земјата се соочува со сериозни политички предизвици. Гласачите неодамна одржаа избори за избор на нов претседател, членови на парламентот и регионални совети. Политичкиот аналитичар Имдат Онер верува дека мирните избори би покажале дека ненадејното богатство од нафта не мора да ја дестабилизира демократијата, како што се случи во Венецуела.
Изборите се одржаа во сенка на долгогодишен територијален спор со Венецуела, која го полага правото на сопственост на регионот Есекибо. Областа, богата со нафта и други ресурси, е дом на околу 125.000 луѓе. Иако Арбитражниот суд го додели Есекибо на тогашното Обединето Кралство во 1899 година, Каракас сè уште ја оспорува таа одлука и се обидува да ја анектира областа. Гвајана ги нарече тврдењата „егзистенцијална закана“.
Соочена со заканата од напад, Гвајана станува сè повеќе зависна од САД и нивните сојузници. Аналитичарот Бенџамин Гедан истакнува дека Гвајана нема сила да се одбрани и затоа ѝ е потребна поддршка. Британската морнарица веќе испрати брод во регионот, а американските сили одржаа заеднички воени вежби со Гвајана.
- Силен сојуз со Вашингтон би можел да обезбеди венецуелскиот претседател Николас Мадуро да не се впушти во никакви авантури во Гвајана.
Сепак, Гвајана мора да ги балансира интересите на двете суперсили. Додека американските компании се лидери во нафтената индустрија, Кина е сè повеќе присутна преку инфраструктурни проекти.
- Гвајана ќе се обиде да се усогласи и со Вашингтон и со Пекинг, во зависност од проектите и би можела да ги искористи односите со двете сили за своја економска и политичка корист, велат аналитичарите.
(Kamatica)