Дури 90% од стоките и суровините во светот се транспортираат по морски пат. Како резултат на тоа, огромни количини на штетни гасови се ослободуваат во атмосферата на Земјата.
Натоварен контејнерски брод може да согорува до 150 тони фосилно гориво дневно. Според Меѓународната агенција за енергетика, превозот е главен извор на емисијата на CO2, што произведува околу 2% од вкупните глобални емисии. Во април 2018 година Меѓународната поморска организација одлучи да ги намали емисиите на штетни гасови во транспортот за најмалку 50% до 2050 година во споредба со основната вредност од 2008 година.
Поставувањето амбициозна цел за намалување на штетните гасови звучи одлично, но намалувањето на штетните емисии не е лесно да се спроведе. За да се намали употребата на фосилни горива и испуштањето на штетни гасови во атмосферата, неопходно е да се изнајдат нови технолошки решенија за користење на обновливи и помалку штетни извори на енергија. Еден таков обид се случи во август 2023 година, кога петгодишниот товарен брод Pyxis Ocean влезе во историјата кога исплови од Шангај, Кина, упатувајќи се кон јужното бразилско пристаниште Паранагуа, оддалечено речиси 25.000 километри.
Она што беше историско за патувањето беше тоа што наместо да работи само на загадувачки фосилни горива, Pyxis Ocean беше првиот брод од ваков вид што ја надополни својата енергија од гориво со енергија од ветер. Тој го тестираше пионерскиот WindWings – 37,5 метри високи, склопливи челични и фиберглас едра, кои можат да ја искористат енергијата на ветерот.
Едрата се дизајнирани од британската компанија BAR Technologies, изградена од норвешката Manta Marine Technologies и инсталирани во Кина на брод изнајмен од меѓународната компанија Cargill, WindWings. Едрата се резултат на амбициозната меѓународна соработка во проектот CHEK, за кој пловните објекти беа одобрени од Европската унија преку нејзините фондови за да му помогнат на комерцијалниот брод во намалувањето на емисиите на CO2. Проектот беше координиран од директорот на Vaasa Energy Business Innovation Center (VEBIC) на Универзитетот во Вааса во Финска, Сува Каририн.
Патувањето на Pyxis Ocean од Шангај до пристаништето Паранагуа во јужен Бразил го обезбеди првиот тест за ефикасноста на WindWings во реалното пловење и можноста да се процени дали враќањето на традиционалниот метод на пловење бродови може да се користи во комбинација со други методи во комерцијалниот превоз. Во мај 2024 година DNV Maritime Advisory, меѓународна агенција за сертификација и тестирање, потврди дека за време на пловењето во поволни услови двете едра WindWings инсталирани на Pyxis Ocean ја намалиле потрошувачката на енергија на главниот мотор за дури 32% по наутичка милја. Технологијата WindWings се очекува да биде широко прифатена со текот на времето и ќе биде инсталирана во 20 нови пловила кои се наредени за инсталација во 2025 година и понатаму.
Доколку се применат заедно, експертите на CHEK веруваат дека новите технологии можат да ја намалат потрошувачката на енергија од бродовите за 50%, а нивната емисија на стакленички гасови за неверојатни 99%.
(Bug.hr)
(фото: yacht-rent.com)
