На првиот ден од самитот во Рио де Жанеиро, земјите-членки на Г-20 изненадувачки се договорија за заедничка завршна декларација. Бразил како домаќин успеа да ги вклучи најважните точки од своето претседавање, меѓу кои се борбата против гладот и борбата против климатските промени и глобалното затоплување.
Се очекуваше дека аргентинскиот претседател, Хавиер Милеи, нема да се согласи со одредени точки. Лидерите на водечките индустриски и брзо развојни земји се обврзаа на поефикасно оданочување на супербогатите, пишува Дојче веле.
„Ќе се обидеме да работиме заедно за да обезбедиме дека многу богатите поединци ефикасно се оданочуваат“, се наведува во документот. Планирано е да се развијат механизми за борба против даночното затајување. Глобалната алијанса против гладот и сиромаштијата беше лансирана во Рио. Во завршната декларација се нагласува дека недостига политичка волја на луѓето да им се обезбеди пристап до храна, иако има знаење и ресурси.
Г-20 ја повтори целта за ограничување на глобалното затоплување на 1,5 степени Целзиусови. Сепак, не е постигнат значителен напредок во однос на финансирањето. Декларацијата останува непрецизна, спомнувајќи само трилиони долари кои треба да дојдат од сите извори, без дополнително објаснување. Се споменува постепено укинување на неефикасните субвенции за фосилни горива, но не и целосно напуштање на употребата на јаглен, нафта и гас. Што се однесува до војните на Блискиот Исток и Украина, постигнат е само минимален консензус.
Руската агресија врз Украина, како и минатата година на самитот во Индија, не беше експлицитно осудена. На конференцијата на Бали пред две години Русија беше јасно именувана како агресор, што сега не е случај. Во декларацијата се споменуваат само отчовечкото страдање и дополнителните негативни влијанија од војната, како што е несигурноста во снабдувањето со храна и енергија.
Од германска гледна точка, не е само таа формулација проблематична, туку и делот што се однесува на Блискиот Исток. Во декларацијата не се споменува нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври 2023 година. Пред самитот, германската влада изјави дека таквиот исход би бил неприфатлив во финалниот документ.
Во декларацијата се изразува и загриженост за хуманитарната ситуација во Појасот Газа и ескалацијата во Либан. Г-20 ја нагласува потребата од итно проширување на хуманитарната помош и подобра заштита на цивилите, што е јасна порака до Израел. Исто така, беше потврдено правото на Палестинците на самоопределување и „непоколебливата посветеност“ на решението, кое подразбира две држави.
Најголемиот јаз меѓу членките на Г-20 е околу конфликтот во Украина и на Блискиот Исток. Меѓу членките на Г-20 се големите западни демократии како САД, Германија и Велика Британија, но и авторитарни земји како Русија и Кина. Бразил, како домаќин на овој самит, и земји како Индија и Јужноафриканската Република беа меѓу овие два табора, кои претставуваа главно неутрални позиции.
(Poslovni Dnevnik)
(фото: Free Malaysia Today)
