Новото толкување на сеизмичките податоци од Марс од јапонските научници Икуо Катајама од Универзитетот во Хирошима и Јуја Акамацу од Истражувачкиот институт за морска геодинамика сугерира присуство на вода под површината на Марс, а со тоа и можност за живот.
„Ако има течна вода на Марс, можно е присуство на микробна активност“, вели Катајама.
Оваа анализа се заснова на сеизмички податоци од SEIS (сеизмички експеримент за внатрешна структура), распоредени од лендерот InSight на НАСА, што слета на Марс во 2018 година. Овој роботски лендер е уникатен затоа што можеше да постави сеизмометар на површината на Марс користејќи ја својата роботска рака. Инструментот SEIS, кој содржи сеизмометар, користи сеизмички бранови кои се природно генерирани на Марс од земјотреси на Марс или удари од метеорити за да ја скенира внатрешноста на планетата.
Кога ќе се случи земјотрес на Марс или удар на метеорит, SEIS може да ја прочита емитираната енергија како P-бранови, S-бранови и површински бранови за да создаде слика за внатрешноста на планетата. Научниците можат да користат P-бранови и S-бранови за да научат многу за карпите што го сочинуваат Марс, вклучително и нивната густина или потенцијалните промени во составот во карпите.
На пример, S-брановите не можат да патуваат низ вода и да се движат со помала брзина од P-брановите. Затоа, присуството, отсуството и времето на пристигнување на S-брановите може да одреди како изгледа под површината.
Покрај тоа, P-брановите можат да патуваат побрзо низ погуст материјал и побавно низ помалку густ материјал, така што нивната брзина може да помогне да се одреди густината на материјалот низ кој патува бранот, како и дали има промени во густината по неговиот пат.
Сеизмичките податоци собрани од SEIS покажуваат граница на длабочина од 10 км и длабочина од 20 км според измерените разлики во сеизмичката брзина. Оваа граница претходно се толкуваше како остри транзиции во порозноста (процентот на отворен простор во карпата) или хемискиот состав на внатрешноста на Марс. Сепак, Катајама и Акамацу ги толкуваа овие пукнатини како потенцијален доказ за вода во подповршината на Марс.
За да ја тестираат својата хипотеза, тие ја мереле сеизмичката брзина што минува низ карпите со иста структура и состав како типичната карпа од кора од Марс под влажни, суви и замрзнати услови. Типична марсовска карпа е слична на карпите од дијабаза од Ридахолм во Шведска, поради нејзините зрна плагиоклаза и ортопироксен со еднаква големина.
Во лабораторија Катајама и Акаматсу ја мереле брзината на P-брановите и S-брановите користејќи пиезоелектричен трансдуцер, кој користи електрична енергија како извор на бранови за да ја следи енергијата на сеизмичките бранови на суви, влажни и замрзнати примероци од дијабаза.
Експериментирањето покажа дека сеизмичките брзини на сувите, влажните и замрзнатите примероци значително се разликуваат, што го поддржува толкувањето дека границата на 10 км и 20 км може да биде промена од сува карпа во влажна карпа.
Овие лабораториски експерименти ја поддржуваат хипотезата на Катајама и Јуја дека границата измерена со сеизмички податоци укажува на премин од сува карпа во влажна карпа, наместо промена во порозноста или хемискиот состав. Откритијата затоа даваат убедлив доказ за постоењето на течна вода под површината на Марс.
„Многу студии укажуваат на присуство на вода на древниот Марс пред милијарди години“, објаснува Катајама, „но нашиот модел укажува на присуство на течна вода на Марс денес“.
Истражувањето на Катајама и Акамацу беше објавено во списанието Geology.
(Vidi.hr)
(фото: Flickr)
