Да се биде постојано вклучен, постојано фокусиран на секоја задача и постојано под стрес не е добро. Понекогаш треба да дозволите вашиот ум да талка, да му дадете пауза, инаку позната како досада.
Во денешната култура, која ја цени продуктивноста и постојаната стимулација, досадата често се гледа како состојба што треба да се избегнува. Но, како што тврдат експертите за ментално здравје на младите, научникот Мишел Кенеди и професорот Даниел Херменс од австралискиот универзитет на Саншајн Коуст во нивната анализа за The Conversation, прифаќањето на досадата може да биде клучно за нашата благосостојба.
“Досадата обично се дефинира како тешкотија да се задржи вниманието или интересот за тековната активност. Во такви моменти мозокот поминува низ повеќе состојби. Кога првично сме ангажирани во некоја задача, мрежата за внимание во мозокот е активна, филтрирајќи ги дистракциите и давајќи приоритет на релевантните стимули. Но, како што интересот опаѓа, таа мрежа се повлекува, а активноста на извршната контролна мрежа исто така се намалува, што ја одразува нашата борба да го задржиме фокусот“, објаснуваат Кенеди и Херменс.
Во исто време, мрежата на стандардниот режим станува поактивна, насочувајќи нè кон внатрешни мисли и самонабљудување, процес познат како интроспекција. Според Кенеди и Херменс, ова внатрешно фокусирање може да биде механизам за справување со досадата.
Другите мозочни региони исто така играат улога, забележуваат австралиските експерти. На пример, инсулата станува поактивна бидејќи детектира внатрешни сигнали, како што се немир или губење на ангажираноста, што покажува дека телото повеќе не ја смета задачата за стимулирање. Амигдалата ги обработува негативните емоции поврзани со досадата, додека вентромедијалниот префронтален кортекс ја поттикнува потрагата по поинтересни активности.
Современиот живот поттикнува прекумерна стимулација. Возрасните често ги балансираат работата и семејството, додека постојано се поврзани со дигитални уреди. Децата се вклучени и во строго организирани училишни и воннаставни активности. Таквиот начин на живот, пишуваат Кенеди и Херменс, создава несакана порака дека мора постојано да бидеме „вклучени“.
Оваа прекумерна стимулација го оптоварува симпатетичкиот нервен систем, кој ја контролира реакцијата на телото на стрес. Долготрајното активирање, познато како алостатско преоптоварување, го одржува нервниот систем во постојана состојба на готовност и го зголемува ризикот од анксиозност, објаснуваат Кенеди и Херменс.
Наместо целосно да ја елиминираме досадата, Кенеди и Херменс предлагаат да ја прифатме повремено како начин на психолошко ресетирање. Придобивките вклучуваат подобрена креативност, емоционална регулација, независност во размислувањето, помалку време на екранот и избалансиран нервен систем. Меѓутоа, продолжената досада може да се поврзе со депресијата, што укажува на потребата за рамнотежа, предупредуваат двајца австралиски експерти.
Со оглед на порастот на анксиозноста, особено кај младите, создавањето простор за досада може да донесе многу неопходен одмор. Кенеди и Херменс заклучуваат дека треба да прифатиме пауза, ментален простор во кој нервниот систем може да се рекалибрира, креативноста може да процвета и може да се развие емоционална отпорност.
(Zimo)
(фото: Pexels)
