Нова генерација на храна се развива во лабораторијата на еден швајцарски стартап. Основачите на Food Brewer сакаат да го револуционизираат производството на какао и кафе. Тие гледаат иднина во која коегзистираат храната, одржливоста и традицијата. Но, кои се етичките, културните и еколошките импликации на новата храна?
Каков вкус има чоколадото одгледано во лабораторија? Одговорот е зненадувачки добро. Отпрвин се чувствува чудно помеѓу забите, пред да се скрши на многу парчиња. Потоа ги ослободува своите класични пријатни ароми на јазикот, во избалансирана хармонија на сладост и горчина. Конечно, откако делумно ќе се стопи, чоколадото остава симфонија на вкусови во устата кои евоцираат далечни места.
„Ние собираме клетки од зрно какао. Тие се ставаат на хранлив гел, каде што почнуваат да се регенерираат и да формираат калус, еден вид ткиво за поправка. По две недели, благодарение на микроскопската анализа и помошта на вештачката интелигенција, ги избираме вистинските клетки. Тие потоа се ставаат во биореактор со хранлив раствор богат со шеќери, витамини, минерали и други супстанции“, објаснува Ноеми Вајс, биотехнолог и водач на проектот на Food Brewer.
Овој процес трае неколку недели, при што биомасата расте додека не биде подготвена за првата берба. „Следниот чекор е сушењето, кое ни овозможува да добиеме какао во прав. Откако ќе се испече, прашокот е подготвен да се претвори во чоколадо“, додава Вајс.
Вака опишан, процесот може да изгледа лесен, но зад него се крие двегодишна работа на истражувачите од Food Brewer. Стартапот, кој е основан во 2021 година и е со седиште во Хорген на брегот на езерото Цирих, има за цел да го револуционизира производството на какао и кафе.
Индустриските земјоделски практики доведоа до деградација на почвата, контаминација на водата и уништување на екосистемите. Климатските промени, со зголемувањето на температурите и сè почестите екстремни временски настани, дополнително го зголемуваат производството на храна. Сето тоа заедно резултираше со значително намалување на производството на какао зрна во Западна Африка, водечки светски производствен регион, во последниве години. Во 2024 година цените на чоколадото пораснаа.
Food Brewer започна со тестирање во 2022 година, со неколку вработени. По само две години, стартапот сега вработува околу 20 луѓе од целиот свет. Во февруари 2024 година, исто така, собра над 5 милиони швајцарски франци (5,6 милиони американски долари) во првиот круг на собирање средства. Партнерите ги Max Felchlin AG, еден од водечките производители на чоколадо во Швајцарија, кој, според Food Brewer, ја гледа оваа технологија како можност за диверзификација и обезбедување стабилност на залихите.
Откако ткивата од клеточните култури ќе достигнат одредена големина, тие се пренесуваат во биореактор. Се што ви треба е топла вода и какаото во прав одгледувано во лабораторија се трансформира во чоколадо. Еден од најголемите предизвици е добивањето одобрение од регулаторните органи.
„До 2026 година, заедно со нашите партнери, сакаме да донесеме лабораториски произведено чоколадо на пазарот. Во првата половина на следната година, ќе ја поднесеме нашата апликација до Управата за храна и лекови на САД. Тоа треба да биде одобрено во 2026 година“, велат соосновачите на Food Brewer.
(Swiss Info)
(фото: PickPik)
