Очите долго време се нарекуваат прозорец кон светот, но новото истражување сугерира дека тие исто така може да ја откријат состојбата на менталното здравје на една личност. Новата студија на тим од меѓународни истражувачи од Универзитетот Цирих и Универзитетската болница за психијатрија во Цирих открива дека генетскиот ризик за шизофренија е поврзан со потенки мрежници, што сугерира дека еден ден скенирањето на мрежницата може да помогне во рано откривање и интервенција на болеста.
Мрежницата е директно поврзана со мозокот, покажувајќи суптилни знаци на промена во мозочната активност во очите.
Истражувачите истражувале дали нарушувањата во нервната комуникација се поврзани со генетските фактори на ризик за шизофренија – нарушување познато по тоа што влијае на тоа како мозокот ги обработува информациите. Претходните студии сугерираа дека шизофренијата може да биде поврзана со губење на сивата материја во мозокот и истенчување на мрежницата. Сепак, останува неизвесно дали овие промени придонесуваат за развој на нарушувањето или се појавуваат како последица од него.
Други променливи – како што се ефектите на антипсихотичните лекови, навиките на животниот стил или коморбидните состојби како дијабетес – исто така може да играат улога во менувањето на мрежницата.
„За да истражиме дали ризикот од развој на шизофренија има ефект врз централниот нервен систем, испитавме десетици илјади здрави поединци. Потоа ги пресметавме оценките за полигенски ризик за секој поединец. Можете да кажете дека обемот на податоците на Bioank го револуционизираше биомедицинското истражување“, рече првиот авторот на студијата, Фин Рејб.
Тимот користел опсежни генетски и ретинални податоци од Biobank, огромна биомедицинска база на податоци, во која се сместени информации од повеќе од половина милион учесници. Студијата покажала дека поголемата генетска подложност на шизофренија е поврзана со потенкото ретинално ткиво.
Сепак, големината на ефектот е мала и станува очигледна само кога се испитува кај големите популации.
Истражувачите, исто така, истакнаа дека за разлика од промените во мозокот, промените во мрежницата може да се откријат лесно, неинвазивно и по релативно ниска цена, што нуди забележителна предност. Со користење на оптичка кохерентна томографија, техника слична на ултразвук, но за око, дебелината на мрежницата може да се измери за само неколку минути, што отвора ветувачки можности за рано откривање и превенција.
„Нашата студија го покажува потенцијалот за користење на оптичка кохерентна томографија во клиничката пракса. Но, потребни се големи лонгитудинални студии за да се испита колку тоа ќе биде корисно за превенција“, рече Рабе.
Друг важен наод од студијата укажува на генетски варијанти поврзани со воспалителни процеси во мозокот, кои исто така може да играат улога во структурните промени забележани во мрежницата. Овие резултати даваат дополнителна поддршка на хипотезата за воспаление на шизофренија – идејата дека воспалението може да го поттикне почетокот или прогресијата на нарушувањето.
„Доколку се потврди оваа хипотеза, воспалението може да се прекине со лекови, што потенцијално ќе ни овозможи да ги подобриме можностите за лекување во иднина“, објасни Рабе.
Студијата е објавена во списанието Nature Mental Health.
(Interesting Engineering)
(фото: Pickpik)