Калифорнискиот стартап Varda Space Industries стана првата компанија што слета вселенски летала на американска почва. На почетокот на минатата година, Федералната администрација за авијација (FAA) ѝ даде дозвола на Varda повторно да влезе во атмосферата.
Оттогаш компанијата не губеше време во лансирање вселенски фабрики во орбитата, користејќи свои капсули од 120 килограми за кристализирање лекови во микрогравитација и нивно враќање на Земјата. Varda досега лансираше и слета три мисии.
Првата – W-Series 1 – беше испратена во вселената во јуни 2023 година на бродот Transporter 8 на SpaceX. Беше користена за одгледување на ритонавир, лек што се користи за лекување на ХИВ, во микрогравитација додека беше монтирана на вселенскиот летало Photon на Rocket Lab. Четвртата капсула е моментално во орбитата, а петтата е планирана пред крајот на оваа година.
Иако мисијата беше успешна, Varda се соочи со голема пречка при враќањето на нејзината капсула на Земјата бидејќи немаа дозвола за повторно влегување. Воздухопловните сили на САД го одбија барањето на Varda да слета на полигон за обука во Јута, а Федералната администрација за авијација одби дозвола за повторно влегување, оставајќи ја капсулата заглавена во вселената со месеци, каде што беше изложена на бројни ризици.
Првично беше планирано Varda да помине еден месец во орбитата за да заврши експеримент за производство на вселената, но мисијата беше продолжена поради регулаторни пречки. На крајот повторно влезе во атмосферата на Земјата и слета на полигон за тестирање во Јута на 21 февруари 2024 година.
Тоа беше првото комерцијално вселенско летало кое беше пронајдено недопрено, со кристали произведени во вселената. Оттогаш лансираа уште три капсули во ниската земјина орбита за да продолжат со експериментите со обработка на фармацевтски производи во вселената.
Меѓународната вселенска станица претходно спроведе истражувања за производство на разни материјали во микрогравитација. Таа средина може да ѝ овозможи на фармацевтската индустрија да произведува поголеми и посовршени протеински кристали, што би можело да доведе до поефикасни, поконцентрирани дози на лекови.
Капсулите за петтата, шестата и седмата мисија на Varda веќе чекаат на својот ред. До следната година тие планираат да лансираат две вселенски летала на истата мисија и да ги работат истовремено. Првите клинички испитувања на лекови произведени на овој начин би можеле да се одржат поблиску до крајот на деценијата.
(Bug.hr)
(фото: Varda Space Industries)
