Ракот на дебелото црево е трет најчест облик на рак во светот. За жал, дијагнозите на оваа малигна болест кај луѓе под 50 години стануваат сè почести, што се припишува на голем број фактори, вклучувајќи ја и исхраната богата со преработена храна.
Многу претходни студии покажаа дека фокусирањето на одредени видови храна може да помогне во намалувањето на ризикот од рак на дебелото црево. Новите истражувања сугерираат дека консумирањето на зеленчук како брокула, прокељ и карфиол – може дополнително да го намали овој ризик.
Студијата објавена во списанието „BMC Gastroenterology“ анализирала податоци од 17 студии во кои учествувале над 97.000 учесници. Целта била да се утврди дали постои врска помеѓу количината на консумиран зеленчук и инциденцата на рак на дебелото црево.
Истражувањето покажало дека луѓето кои консумирале помеѓу 20 и 40 грама ваков зеленчук дневно имале 20% помал ризик од рак на дебелото црево во споредба со оние кои јаделе помалку. Најголема заштита е забележана со консумирање од околу 20 грама дневно, додека заштитниот ефект стагнирал помеѓу 40 и 60 грама дневно.
Според податоците од 2022 година, ќе има повеќе од 1,9 милиони нови случаи на рак на дебело црево низ целиот свет, што го прави овој вид рак трет најчест. Зголемената инциденца на овој рак кај лицата под 50 години се припишува на комбинација од фактори: седечки начин на живот, дебелина, консумирање алкохол, влијанија од околината и исхрана богата со преработена храна.
Раните истражувања покажуваат дека зеленчукот, како што се кељот и зелката, содржат соединенија кои се борат против ракот, како што се сулфорафан и индоли. Состојките како што се глукозинолатите, помагаат во заштитата на клетките од рак, оксидативен стрес, токсини и слободни радикали. Тие се исто така богати со витамин Ц, минерали, флавоноиди, каротеноиди и фитохемикалии. Влакната во овој зеленчук ги хранат корисните бактерии во цревата и го одржуваат здравјето на цревниот ѕид, спречувајќи го растот на штетни бактерии.
За оние кои сакаат да го зголемат внесот на брокула, кељ и друг зеленчук, но не се љубители на вкусот, нутриционистката Моника Ричард препорачува следново:
- Започнете со мали порции, како што се две порции зелен зеленчук дневно, како што е салата од зелка на ручек и половина чаша варена брокула на вечера.
- Исечкајте брокула или карфиол 30-45 минути пред готвење – ова ги активира корисните соединенија и го намалува силниот мирис.
- Печениот карфиол или брокула со маслиново масло, лук и зачини може да биде вкусно прилог.
- Додадете здрави додатоци како соја сос, васаби или рен за азиски шмек.
- Додадете суров кељ или рукола во смутија, салати или како прилог.
- Експериментирајте со комбинации од зеленчук и интегрални житарки, зачинети со лимон и свежи билки.
Превенцијата од рак на дебело црево не доаѓа во форма на лекови, туку преку здрава исхрана богата со свеж зеленчук и животни навики. Консултирајте се со регистриран нутриционист за совет прилагоден на вашите потреби.
Фото – Wikimedia
