Eдна неодамнешна студија спроведена од еколозите на Кинеската академија на науки во соработка со Универзитетот Рајхман во Израел предизвика сериозна загриженост за влијанието врз животната средина на генеративната вештачка интелигенција.
Побарувачката за специјализиран хардвер потребен за напојување на апликации како ChatGPT вртоглаво расте, што ги прави постарите електронски уреди застарени, според студијата.
„Нашите наоди покажуваат дека овој тек на е-отпад може да се зголеми, потенцијално достигнувајќи вкупна акумулација од 1,2 до 5 милиони тони во текот на 2020 до 2030 година“, велат истражувачите, објави South China Morning Post.
Бумот на вештачката интелигенција собра околу 2.600 тони е-отпад само во 2023 година. Меѓутоа, доколку не се преземат проактивни мерки, оваа бројка може да се зголеми на речиси 2,5 милиони тони до 2030 година, според истражувањето.
Да се стави во перспектива, количината на генериран е-отпад би била еднаква на секој од проценетите 8,5 милијарди луѓе на планетата што фрлаат речиси два паметни телефони. Студијата нагласува како брзиот развој на вештачката интелигенција ја прави старата опрема застарена и како континуираната замена го ескалира проблемот со е-отпадот, кој претставува сериозен ризик поради присуството на токсични материјали како што се олово и хром.
Во меѓувреме, тековните процедури за управување со е-отпад честопати треба да се надополнат, иако многу од овие компоненти содржат метали што може да се рециклираат, како што се златото и платината.
Според истражувањето, поголемиот дел од е-отпадот ќе потекнува од Северна Америка, поточно од САД и Канада, каде што работат многу дата-центри за вештачка интелигенција. Студијата тврди дека геополитичките ограничувања, како што е забраната на САД за продажба на софистицирани графички процесори на Кина, исто така може да ги влошат работите. Кинеските дата-центри би можеле да завршат со користење на застарена технологија, што може да ја зголеми неефикасноста и да го зголеми натрупувањето на е-отпадот.
Таквата стратегија може да резултира со губење на пресметковната ефикасност во земјите кои немаат пристап до такви чипови, што ќе резултира со поголема побарувачка на физички сервер, велат истражувачите.
Истражувањето, исто така, ја споредува модифицираната извозна верзија на Nvidia, H800, која има помалку способности да ги исполни законите за извоз во Кина, со нејзиниот врвен H100 чип, кој американските регулатори забранија да се продава на кинески потрошувачи поради загриженост за националната безбедност.
„Нашата анализа покажува дека едногодишно доцнење во добивањето на најновите чипови може да резултира со 14% зголемување на е-отпадот на крајот на услугата, кумулативно на вкупно 5,7 милиони тони од 2023 до 2030 година, што е повисоко од глобалното количество на технолошки отпад од мали информации и комуникации во 2022 година“ се вели во студијата.
Истражувачите ја поддржуваат стратегијата за циркуларна економија, која нагласува рециклирање и повторна употреба на електронски компоненти за справување со оваа претстојна катастрофа. Овие тактики би можеле да го намалат производството на е-отпад до 86% ширум светот.
Ванг Пенг, главниот автор, подвлече дека различни региони мора да имплементираат прилагодени пристапи за да се справат со нивните конкретни проблеми.
„САД треба да се фокусираат на тоа да бидат поодговорни во производството на хардвер и развојот на алгоритми, затоа што се во првите редови на развојот на вештачката интелигенција. Глобалната индустрија за вештачка интелигенција би можела да биде поодржлива ако добро се управува со изворот“, вели Пенг.
(Interesting Engineering)
(фото: Wikimedia)
