Група невронаучници од Медицинскиот факултет на Јеил, во која има неколку хрватски научници со американска адреса, со години ги поместуваат границите на науката и медицината кога се работи за мозокот. Во 2019 година научниците предводени од професорот Ненад Шестана успеаја делумно да го оживеат мозокот на свиња четири часа по смртта на животното. Сега отидоа чекор понатаму.
Како што потоа објавија во својот труд во списанието Nature, нивниот радикален „третман“ наречен BrainEX успеа да го „оживее“ мозокот на свињите неколку часа по неговата смрт и отстранувањето на тој орган од черепот. Сега ја усовршија истата техника, регистрираа неколку патенти поврзани со техниката и тестираа дали ќе делува на човечкиот мозок.
Во интервју за New Scientist, неврологот од Јеил, кој е дел од тимот на професорот Шестан, Звонимир Врсеља, потврди дека тоа е голем успех, но и дека целиот тим е крајно претпазлив бидејќи нивното истражување потенцијално може да донесе пресврт во медицината.
Имено, оживувањето на мртвиот човечки мозок би можело да биде од големо значење за лекарите и научниците. Не само што истражувачите ќе можат да тестираат лекови на реанимирани мозоци, што пак може да доведе до подобри техники на лекување, туку технологијата што ја користат за реанимирање на мозокот може да се користи за да се спасат луѓето на работ на смртта или да се задржат органи за трансплантација.
Сепак, Врсеља и неговиот тим се многу внимателни во експериментите.
„Моравме да развиеме нови методи за да се увериме дека нема електрична активност која на било кој начин може да се толкува како трага на свеста“, нагласи Врсеља за New Scientist.
Во превод, иако мозоците во лабораторијата, кои биле поврзани со специјални уреди и преку кои циркулирал специјален коктел BrainEx од лекови, покажувале знаци на живот во однос на промените во бојата на ткивото, воспоставувањето микроциркулација и специфични молекуларни и клеточни функции, тие не беа „живи“ во вистинска смисла на зборот.„
„Сосема спротивно – во ниту еден момент не забележавме организирана електрична активност поврзана со свесност, перцепција или која било друга повисока функција на мозокот“, се наведува во нивниот труд.
Нивната цел е да ја одржат клеточната активност во мозокот, така што лековите за невролошки болести како што се Алцхајмерова и Паркинсонова болест може да се тестираат во лабораториски услови. Со оглед на тоа што во светот има се повеќе вакви невролошки заболувања, ваквиот систем на тестирање би можел да биде од огромно значење во иднина.
Модифицираната верзија на BrainEx, наречена OrganEx, тестирана на свињи ја врати клеточната функција во органите како што се срцето, мозокот и бубрезите дури и еден час по смртта. За научниците, тоа е голем чекор напред кон одржување на органите за трансплантација „живи“ подолго, што може да значи разлика помеѓу животот и смртта за некои луѓе.
(Zimo)
(фото: Stocksnap.io)
