Нова студија открива како засилувањето на природна молекула може да помогне во обновувањето на меморијата кај Алцхајмеровата болест. Алцхајмеровата болест, која е водечка причина за деменција, зафаќа речиси 40 милиони луѓе ширум светот, што резултира со постепено губење на меморијата и независноста. И покрај обемните истражувања во текот на изминатите децении, не се пронајдени третмани што можат да ја запрат или поништат прогресијата на оваа разорна болест.
Кај Алцхајмеровата болест главната причина за невронска дисфункција е протеинот тау, кој нормално игра клучна улога во одржувањето на стабилноста на внатрешната структура на невроните, слично како што железничките пруги им помагаат на возовите да останат на курсот. Сепак, кај некои болести, тау претрпува абнормални модификации и почнува да се агрегира, нарушувајќи го овој транспортен систем, што доведува до оштетување на невроните и последователно губење на меморијата.
Меѓународен тим од истражувачи објави нов механизам со кој засилувањето на природниот метаболит NAD⁺ може да го заштити мозокот од дегенерацијата поврзана со Алцхајмеровата болест. Нивната работа, насловена како „NAD⁺ ги менува невролошките дефицити кај Алцхајмеровата болест со регулирање на диференцијалното алтернативно РНК спојување на EVA1C, е објавена во списанието Science Advances.
Тимот е предводен од вонредниот професор Евандро Феи Фанг од Универзитетот во Осло и Универзитетската болница Акерсхус во Норвешка, во соработка со професорот Оскар Џунхонг Лу од Универзитетот Џинан во Кина и вонредниот професор Џоана М. Силва од Универзитетот Минхо во Португалија.
NAD⁺ (никотинамид аденин динуклеотид, оксидирана форма) е витален метаболит вклучен во енергетскиот метаболизам и невронската отпорност во телото. Тој обично се намалува со возраста, а особено кај разни невродегенеративни заболувања.
„Прелиминарните студии покажаа дека суплементацијата со прекурсори на NAD⁺, како што се никотинамид рибозид (NR) или никотинамид мононуклеотид (NMN), може да понуди терапевтски придобивки кај животински модели на Алцхајмерова болест и раните клинички испитувања. Сепак, молекуларните механизми што лежат во основата на овие придобивки остануваат во голема мера нејасни“, вели првиот автор на студијата, Алис Руишуе Аи.
Новата студија открива дека NAD⁺ дејствува преку претходно неидентификуван пат на спојување на РНК. Овој пат е регулиран од протеин наречен EVA1C, кој игра суштинска улога во процесот на спојување на РНК. Спојувањето на РНК му овозможува на еден ген да произведе повеќе изоформи на протеин, а една изоформа може да има различни ефекти врз другите изоформи. Неговата дисрегулација е еден од неодамна признатите фактори на ризик за Алцхајмерова болест.
Истражувачите откриле дека кога нивоата на NAD⁺ се покачени, EVA1C помага да се исправат грешките во спојувањето на РНК. Овој процес на поправка ја подобрува функцијата на стотици гени, од кои многу се клучни за здравјето на мозокот, што може да помогне во враќањето на невродегенеративното оштетување предизвикано од тау протеинот.
За да го демонстрираат влијанието на овој механизам, истражувачите користеле сеопфатен пристап кој вклучувал компјутерски предвидувања и валидација во различни животински модели, вклучувајќи црви, глувци и примероци од човечки мозок.
Тие прво идентификувале промени поврзани со возраста во спојувањето на РНК кај специфичен тип на црв. Тие откриле дека додавањето на NAD⁺ може да ги поправи проблемите со спојувањето предизвикани од токсичниот тау протеин. Кај глувци со мутации поврзани со тау протеинот дополнувањето со NAD⁺ во исхраната го подобрило спојувањето на РНК, ја обновило функцијата на мозокот и ја подобрило меморијата. „Значајно е што откривме дека овие придобивки беа изгубени кога генот EVA1C беше исфрлен, потврдувајќи дека EVA1C е неопходен за невропротекцијата посредувана од NAD⁺“, вели вонредниот професор Евандро Феи Фанг-Ставем.
За понатамошно истражување на тоа како функционира EVA1C тимот користел платформа базирана на вештачка интелигенција за да предвиди интеракции на протеини, анализирајќи ги структурните, секвенцијалните и еволутивните податоци на милиони протеини.
Оваа анализа открила дека NAD⁺ промовира специфична форма на EVA1C, која ефикасно се врзува за есенцијалните протеини, кои се критични за преклопување и отстранување на протеините. Оваа врска ги поврзува метаболичката хомеостаза, процесите на сплајсинг на РНК и управувањето со протеините, три процеси кои се критично нарушени кај Алцхајмеровата болест.
Со воспоставување на врската помеѓу NAD⁺ и EVA1C, оваа студија ги поставува темелите за развој на нови терапии и оптимизирање на стратегиите за зголемување на NAD⁺ кај луѓето.
(Vidi.hr)
(фото: Stocksnap.io)
