Земјата станала потемна од 2001 до 2024 година, што значи дека рефлектира помалку сончева светлина, објавуи истражувачки тим во списанието “Proceedings of the National Academy of Sciences“.
Развојот е поизразен на северната хемисфера отколку во јужната половина на планетата, открива студијата објавена во понеделникот.
Тимот предводен од Норман Лоеб од Истражувачкиот центар Ленгли на НАСА во Хемптон, американската држава Вирџинија, ја откри оваа претходно непозната нееднаквост помеѓу северната и јужната хемисфера по анализата на сателитските податоци.
Општо земено, јужната хемисфера добива зрачна енергија на врвот на атмосферата во просек, додека има нето загуба на северната хемисфера, напиша истражувачката група.
Сепак, претходните студии покажаа дека оваа нерамнотежа е компензирана со атмосферските и океанските циркулации, кои транспортираат енергија преку екваторот од јужната кон северната хемисфера.
Сегашната студија покажува дека атмосферските и океанските циркулации не биле во можност целосно да ги компензираат разликите во последните две децении.
Со просечен внес на енергија од сончево зрачење од 240 до 243 вати на квадратен метар, дивергенција од 0,34 вати на квадратен метар по деценија не е многу. Сепак, вредноста е статистички значајна, напиша тимот.
Различните случувања во северната и јужната хемисфера се припишуваат на промените во водената пареа и облаците во атмосферата, како и на промените во албедото, рефлективноста на површините на Земјата.
На пример, мразот и снегот рефлектираат повеќе сончево зрачење од карпите или водата. Според студијата, намалувањето на концентрацијата на морскиот мраз и снежната покривка на северната хемисфера придонеле за затемнувањето.
Покрај овие фактори, интеракцијата помеѓу зрачењето и аеросолите – ситни суспендирани честички – дава најголем придонес за разликата.
Овие честички дејствуваат како јадра на кондензација за формирање облаци, што пак го промовира рефлексијата на сончевото зрачење.
Истражувачите го објаснија забележаниот тренд со наведување дека на северната хемисфера, загадувањето со фини честички значително се намалило поради мерките за заштита на животната средина, како што се во Европа, САД и Кина.
Спротивно на тоа, на јужната хемисфера пожарите во Австралија и ерупцијата на вулканот Хунга Тонга во јужниот Пацифик во 2021 и 2022 година доведоа до поголема количина на аеросоли.
Научниците претходно претпоставуваа дека разликите во затемнувањето помеѓу двете хемисфери ќе бидат компензирани и со промени во облачноста.
Сепак, студијата сугерира дека улогата на облаците во одржувањето на хемисферската симетрија може да биде ограничена. Разбирањето на овие односи е исто така важно за подобрување на климатските модели, нагласија истражувачите.
(Phys.org)
