Полска има намера да воведе забрана за продажба на алкохолни пијалоци во продавниците во текот на ноќта со цел да се ограничи пијанството, да се намали криминалот и да се спречи развојот на болести поврзани со алкохолот.
Предлогот доаѓа откако градот Варшава не успеа сам да воведе вакви ограничувања.
Коалициските партнери на премиерот Доналд Туск поднесоа законски предлози кои вклучуваат широки ограничувања: забрана за рекламирање алкохол и забрана за продажба на овие пијалоци без дозвола од 22:00 до 6:00 часот. Предлогот, исто така, предлага ограничувања за продажба на бензински пумпи и преку интернет.
Во образложението се наведува дека овие мерки, во согласност со препораките на Светската здравствена организација (СЗО), се меѓу најефикасните алатки за спречување на болести поврзани со алкохолот. Исто така, се забележува дека Латвија презеде слични мерки во август.
Според податоците на Евростат од март, Полска е рангирана меѓу земјите-членки на ЕУ со највисока смртност поврзана со алкохол, откако имаше втор најголем број смртни случаи поврзани со алкохол во 2022 година, веднаш зад Словенија.
Притисокот за национална забрана доаѓа откако слични планови не успеаја во Варшава, каде што предлогот не помина во градскиот совет. Советниците се спротивставија на предлогот на градоначалникот Рафал Цаковски, тврдејќи дека мерките се премногу строги и ги загрозуваат граѓанските слободи.
Цаковски, сепак, рече дека ќе продолжи да се обидува да воведе забрана.
Јавните консултации се во тек, а се очекува парламентот да започне да работи на предлозите кон крајот на октомври или почетокот на ноември.
На крајот на 2023 година во Полска имало речиси 119.000 продавници кои продаваат алкохол, од мали продавници до големи синџири и бензински пумпи кои работат 24 часа, според полското Министерство за здравство. За споредба, Шведска има една продавница за алкохол за околу 11.000 луѓе, додека во Полска е една за секои 320.
Околу 180 полски општини веќе имаат некаков вид на ноќна забрана, вклучувајќи го и Краков. Во Варшава пробни забрани се усвоени само во два од 18-те окрузи, што критичарите го сметаат за неефикасно. Сепак, таму каде што забраните се на сила, полициските извештаи покажуваат позитивни ефекти: помалку криминал, побезбедни улици и помалку пациенти во итните служби.
„Би сакал локалните самоуправи да го следат примерот на оние кои постојано се обидуваат да се спротивстават на ефектите од она што го нарекувам „либерален алкохолизам“. Особено во големите градови, присуството на пијани луѓе доцна навечер во близина на домовите или во градските центри е сè друго освен пријатно“, рече неодамна Туск.
Според нацрт-законот, националната забрана за продажба на алкохол би била од 22:00 до 6:00 часот наутро, со можност локалните власти да го продолжат ограничувањето до 21:00 до 9:00 часот наутро.
Исто така, би било задолжително да се проверува возраста на купувачите при секое купување. Потрошувачката на чист алкохол по глава на жител во Полска изнесувала 8,8 литри во 2024 година. Податоците на СЗО покажуваат дека Полјаците пијат повеќе од просекот во ЕУ.
(Kamatica)
