Што го прави пасошот „моќен“? Па, јасна мерка е отвореноста за патување, можноста да се протнете до дестинации низ целиот свет без потреба од виза. Индексот на пасоши Хенли е еден од неколкуте рангирања што ја мерат моќта на пасошите во овој поглед и за прв пат во својата 20-годишна историја, американскиот пасош целосно испадна од листата на топ 10
Три азиски пасоши сега го заземаат врвот на табелата: Сингапур, со пристап без виза до 193 дестинации низ целиот свет; Јужна Кореја, со пристап до 190; и Јапонија, со 189. Во меѓувреме, Соединетите Американски Држави се на 12-то место на најновото квартално рангирање, изедначени со Малезија.
Во 2014 година, САД го држеа местото број 1, а во јули оваа година сè уште се држеа до првите 10. Па што стои зад ова понатамошно опаѓање?
Сето тоа се должи на низа промени во пристапот. Во април Бразил го повлече безвизниот пристап за граѓаните од САД, Канада и Австралија поради недостаток на реципроцитет. Кина воведува попријатни политики, нудејќи визни ослободувања за десетици претежно европски земји, вклучувајќи ги Германија и Франција, но САД не го поминаа пресвртот.
Папуа Нова Гвинеја и Мјанмар, исто така, ги изменија своите политики за влез, што го подобри рангирањето на другите пасоши, а дополнително го еродираше оној на САД. Последниот удар, според најновиот извештај од индексот, беше лансирањето на нов систем за еВиза во Сомалија и исклучувањето на САД од Виетнам од неговите најнови дополнувања без виза.
Пасошот на Велика Британија, кој некогаш го држеше првото место на индексот во 2015 година, исто така падна на својата најниска позиција досега, паѓајќи за две места од јули, од 6-то на 8-мо место. Во текот на изминатата деценија на пад за Велика Британија и САД, Кина бележи остар пораст на рангирањето, искачувајќи се од 94-то место во 2015 година на 64-то место во 2025 година, добивајќи безвизен пристап до уште 37 дестинации во тој период.
Извештајот на индексот за пасоши Хенли ги посочува неодамнешните потези на Кина – овозможување безвизен пристап до Русија, нови договори со земјите од Заливот, Јужна Америка и неколку европски земји – како примери за тековната стратегија на Пекинг за зголемена отвореност.
ОАЕ се уште една од најголемите успешни приказни на индексот, искачувајќи се за 34 места во изминатата деценија, од 42-ро на 8-мо место.
На спротивниот крај од листата, на 106-то место, Авганистан останува заклучен на последното место, со безвизен пристап до само 24 дестинации, две помалку отколку на почетокот на оваа година. Сирија е на 105-то место (со 26 дестинации), а Ирак е на 104-то место (со 29 дестинации). Тоа е огромна разлика во мобилноста од 169 дестинации помеѓу пасошите со највисок и најнизок ранг.
Листата Хенли е еден од неколкуте индекси создадени од финансиски фирми за рангирање на глобалните пасоши според пристапот што им го обезбедуваат на своите граѓани. Индексот на пасоши на Arton Capital ги зема предвид пасошите на 193 земји-членки на Обединетите нации и шест територии – Тајван, Макао, Хонг Конг, Косово, палестинските територии и Ватикан. Териториите припоени кон други земји се исклучени. Исто така, се ажурира во реално време во текот на целата година, а неговите податоци се собираат со внимателно следење на порталите на поединечните влади. Глобалниот ранг на моќ на пасоши на Артон за 2025 година ги става Обединетите Арапски Емирати на врвот, со резултат од 179 за безвизен режим/виза при пристигнување. Второто место го држат Сингапур и Шпанија, секој со резултат од 175.
Најмоќните пасоши за 2025 година според индексот Хенли се:
1.Сингапур (193 дестинации)
2.Јужна Кореја (190)
3.Јапонија (189)
4.Германија, Италија, Луксембург, Шпанија, Швајцарија (188)
5.Австрија, Белгија, Данска, Финска, Франција, Ирска, Холандија (187)
6.Грција, Унгарија, Нов Зеланд, Норвешка, Португалија, Шведска (186)
7.Австралија, Чешка, Малта, Полска (185)
8.Хрватска, Естонија, Словачка, Словенија, Обединети Арапски Емирати, Обединето Кралство (184)
9.Канада (183)
10.Латвија, Лихтенштајн (182)
11.Исланд, Литванија (181)
12.САД, Малезија (180)
(CNN)
(фото: Pixabay)
