Нашите мозоци не ги обработуваат сите информации на ист начин. Негативната пристрасност на мозокот, опишана во многу студии во когнитивната психологија, се однесува на нашата тенденција да даваме поголема тежина на непријатните искуства. Овој многу реален феномен може да се објасни со начинот на кој функционираат нашите мозоци – тие се програмирани да ги приоритизираат негативните искуства.
Оваа пристрасност доаѓа од еволуцијата: во праисторијата, забележувањето на потенцијална опасност можело да значи разлика помеѓу живот и смрт. Оние кои подобро се сеќавале на негативните искуства имале предност во преживувањето, а оваа зголемена будност кон опасноста се пренесувала низ генерациите.
Затоа нашите мозоци се уште се поврзани да даваат приоритет на откривање, снимање и анализа на сè што се чувствува како закана, вклучувајќи емоционални рани како понижување или критика. Невролошки, овој феномен се базира на интеракцијата помеѓу амигдалата, делот од мозокот одговорен за интензивни емоции, и хипокампусот, центарот за меморија. Кога доживуваме понижување, амигдалата станува исклучително активна и сигнализира дека се случува настан од високо емоционално значење. Ова предизвикува бран физиолошки реакции: забрзано чукање на срцето, мускулна напнатост, лачење на кортизол… Во исто време, хипокампусот ги запишува овие информации во долгорочната меморија, честопати заедно со многу јасни физички или визуелни сензации.
Спротивно на тоа, комплиментот, освен ако не е неочекуван и длабоко трогателен, не го активира истото ниво на емоционална возбуда и затоа остава многу послаба трага во меморијата. Проблемот се јавува кога оваа селективна емоционална меморија станува преоптоварувачка. Сортирањето низ понижувачки ситуации ги реактивира мозочните мрежи одговорни за стресот, што со текот на времето може да ја зголеми вознемиреноста, самосаботажата или стравот од осуда.
Еден навредлив коментар може да храни години сомнеж за сопствената вредност или способност. Овој ефект е особено изразен кај луѓе склони кон перфекционизам или зголемена чувствителност, но исто така и во општество кое го преценува успехот – каде што грешката или понижувањето често се перцепираат како личен неуспех.
Додека навредите остануваат врежани засекогаш, комплиментите честопати поминуваат како никогаш да не биле изговорени. Една од причините е внатрешниот скептицизам: многу луѓе ја минимизираат важноста на пофалбите, припишувајќи ги на љубезност, среќа или погрешна пресметка.
Ако свесно не застанеме за да доживееме комплимент, нашиот мозок едноставно не го регистрира како важен настан. Затоа, психолозите ни советуваат свесно да го апсорбираме комплиментот, барем на неколку секунди, или да го запишеме во дневник на благодарност.
(Bizlife)
(фото: Easy Peasy AI)
