Европската вселенска агенција (ЕСА) го финансира развојот на хиперсоничен вселенски авион, кој треба да лета до 2031 година ако сè оди според планот.
Многу работа се врши на развојот на леталото како дел од истражувачката програма Invictus, која ја води консултантската фирма Frazer-Nash. Invictus ќе користи технологија развиена од англиската компанија Reaction Engines Ltd., чија цел беше да го произведе огромниот вселенски авион Skylon, но беше спречена во тоа поради банкрот минатата година.
Клучен дел од технологијата на Invictus е „претладувачот“ што Reaction Engines го разви и тестираше за својот синергичен ракетен мотор што дишеше воздух (SABRE). Комбинирајќи аспекти на млазен и ракетен погон, SABER е дизајниран да извлекува кислород од воздухот во лет на пониски нивоа на атмосферата на Земјата, намалувајќи ја потребата за носење погонско гориво, а воедно зголемувајќи ја ефикасноста.
„Авион што лета со хиперсонична брзина, повеќе од пет пати поголема од брзината на звукот, се соочува со екстремно високи температури поради загревањето и триењето на воздухот. Типичните авионски мотори не можат да работат во тие услови бидејќи воздухот е премногу топол“, рекоа претставници на компанијата „Фрејзер-Неш“.
„Предладувачот“ го решава тој проблем, бидејќи го лади воздухот пред да стигне до моторот и на тој начин им овозможува на конвенционалните авионски мотори да достигнат хиперсонична брзина.
„Инвиктус“ не е огромен проект, со буџет од 7 милиони фунти, но би можел да има големо влијание врз европските вселенски летови, според ЕСА.
„Хиперсоничниот лет не е само следната граница на авијацијата, туку е и влез во нова парадигма на мобилност, одбрана и пристап до вселената. Со Invictus, Европа ја користи можноста да биде предводник во технологиите што ќе го редефинираат начинот на кој се движиме низ планетата и ќе стигнеме подалеку од неа. Со совладување на погонот за повеќекратна употреба, ги поставуваме темелите за авиони што полетуваат како авиони и достигнуваат орбита како ракети, што всушност е револуција во копнениот и орбиталниот транспорт“, рече Томасо Гидини, раководител на машинскиот оддел во ESA.
Планот предвидува конзорциумот предводен од Фрејзер-Неш, кој ги вклучува Spirit AeroSystems, Универзитетот Кренфилд и други партнери, да го испорача концептот и прелиминарните дизајнерски елементи на целиот систем за летање во рок од 12 месеци.
„Комплетниот систем за летање“ ќе биде летало за повеќекратна употреба што ќе полетува и слетува на писта како авион. Ќе биде во функција од почетокот на 2031 година и би можел да има различни намени и примени, од економски раст до национална безбедност.
Invictus не е единствениот европски вселенски авион во развој. Француската влада и „Дасолт Авиејшн“ објавија планови за авионот „ВОРТЕКС“. Владата на САД го користи роботскиот орбитален вселенски авион X-37B, додека Кина има сличен летало наречено „Шенлонг“. „Вирџин Галактик“ го користи и суборбиталниот вселенски авион за туризам и истражување.
(Кlix.ba)
Фото – Wikimedia
