Атмосферата на Земјата сега има повеќе јаглерод диоксид отколку што имала во милиони, а можеби и десетици милиони години, според податоците објавени во четвртокот од Националната управа за океани и атмосфера и научниците од Универзитетот во Калифорнија, Сан Диего.
За прв пат глобалните просечни концентрации на јаглерод диоксид, стакленички гас што се емитува како нуспроизвод од согорувањето на фосилните горива, надминаа 430 делови на милион (ppm) во мај. Новите отчитувања беа рекордно високи и претставуваа зголемување за повеќе од 3 ppm од минатата година.
Мерењата покажуваат дека земјите не прават доволно за да ги ограничат емисиите на стакленички гасови и да го сменат постојаното акумулирање на CO2, за кој климатолозите велат дека е главниот виновник за глобалното затоплување.
„Уште една година, уште еден рекорд. Тажно е“, рече во соопштението Ралф Килинг, професор по климатски науки, морска хемија и геохемија на Институтот за океанографија Скрипс во UC Сан Диего.
Јаглерод диоксидот, како и другите стакленички гасови, ја задржува топлината од сонцето и може да остане во атмосферата со векови. Како такви, високите концентрации на стакленички гасови во атмосферата придонесуваат за повисоки глобални температури и други негативни последици од климатските промени, вклучително и зголемување на нивото на морето, топење на поларниот мраз и почести и тешки екстремни временски настани.
Атмосферскиот јаглерод диоксид нагло се зголеми од прединдустриските времиња, најмногу поради човечките активности кои пумпаат стакленички гасови во воздухот.
Пред неколку децении преминувањето на прагот од 400 ppm беше незамисливо. Ова значело дека на секој милион молекули гас во атмосферата повеќе од 400 биле јаглерод диоксид. Планетата ја достигна таа мрачна пресвртница во 2013 година. А сега научниците предупредуваат дека нивото на Атмосферата на Земјата има највисоко ниво на јаглерод диоксид во последните 30 милиони години
Но, човечкото општество е веќе на непозната територија.
Последен пат планетата имаше толку високи нивоа на јаглерод диоксид во атмосферата веројатно беше пред повеќе од 30 милиони години, рече Килинг, долго пред луѓето да талкаат по Земјата и во време кога климата беше многу поинаква.
Тој рече дека е алармантно не само колку високото ниво на CO2 се зголемило, туку и колку брзо.
„Се менува толку брзо. Ако луѓето еволуирале во свет со толку CO2, веројатно ќе има места каде што нема да живееме сега. Веројатно би можеле да се прилагодиме на таков свет, но го изградивме нашето општество и цивилизација околу вчерашната клима“, изјави тој за NBC News.
Нивоата на јаглерод диоксид обично се исцртуваат на графиконот познат како Килинг крива, именуван по таткото на Килинг, Чарлс Дејвид Килинг, кој почнал да прави дневни мерења на атмосферскиот јаглерод диоксид со инструменти на врвот на опсерваторијата Мауна Лоа на Хаваи во 1958 година.
Кривата Килинг славно покажува голем пораст од Индустриската револуција, поради климатските промени предизвикани од човекот.
Ралф Килинг и неговите колеги од Институтот за океанографија Скрипс откриле дека просечните концентрации на CO2 во атмосферата во мај биле 430,2 ppm. Глобалната лабораторија за мониторинг на NOAA, која зема одделни дневни читања од 1974 година, објави просечни 430,5 ppm во мај.
Нивото на јаглерод диоксид во атмосферата внимателно се следи за да се процени колку луѓето влијаат на климата на Земјата. Читањата се исто така показател за целокупното здравје на планетата.
(Klix.ba)
